BLOG: Wat houdt de factoor Look & Feel eigenlijk in?

by Eva Starmans, C2C ExpoLAB

Het Healthy Building Network heeft diverse factoren benoemd die van belang zijn voor gezonde gebouwen op basis van alle literatuur die reeds voorhanden is. Factoren waarop een gebouwontwerp kan inspelen, die bijdragen aan gezondheid van de gebruiker.

Denk aan enkele concrete zoals licht, geluid, binnenluchtkwaliteit (zoals ventilatie, VOC-emissies) en thermisch comfort (denk aan temperatuur en luchtvochtigheid). Over deze factoren is al redelijk wat onderzoek gedaan, ook al is het onderzoek nog niet klaar, resultaten laten wel allemaal zien dat deze factoren invloed hebben op onze well-being, productiviteit en of ziekteverzuim. Maar daarnaast is er nog een factor waarop een gebouwontwerp actief op kan inspelen, namelijk “Look & Feel”. Deze factor is misschien nog wat minder wetenschappelijk onderzocht en berust nog meer op aannames en onderbuikgevoel, maar daarom niet minder belangrijk.

In deze blog neem ik jullie graag kort mee in deze factor.

DGBC & WGBC geven aan dat look en feel op een positieve manier bijdraagt aan ons gevoel van welzijn, comfort en effectiviteit. Dit thema gaat over visuele aantrekkelijkheid en niet over smaak.

Het gebruik van planten, groen en water kan ons herinneren aan de natuur. Scherpe en harde vormen roepen gevaar bij ons op, waardoor we ons prettiger voelen bij ronde en zachte vormen.

Niet alleen groen binnen, maar uitzicht naar groen buiten is ook belangrijk. Dit helpt ons te ontspannen en opnieuw te kunnen focussen.

Daarnaast spelen materiaalkeuzes en kleuren een belangrijke rol in de Look & Feel van een gebouw. Natuurlijke materialen en materialen die vormgeving.

 Voor wie dit thema interessant vindt, is het boek ’14 patterns of biophillic design’ van Terrapin erg interessant, zij gaan verder in op de relatie tussen de natuur en het ontwerp van de bouwkundige omgeving.

Veel ontwerprichtingen die positief invloed hebben op deze factor, hebben ook positieve invloeden op andere factoren. Denk bijvoorbeeld aan planten, die kunnen een kleine rol spelen in luchtzuivering en geluid (zie ook mijn blog specifiek over de invloed van planten op gezonde gebouwen).

Misschien zijn er (interieur)ontwerpers die nog meer kennis hebben met ontwerpen vanuit een goede look en feel? Wij zijn erg benieuwd naar jullie aanvullingen!

Foto: Anastasia Araktsidou

/door

BLOG: Gezonde gebouwen zijn een win-win propositie voor alle stakeholders

by Eva Starmans, C2C ExpoLAB

In het Healthy Building Netwerk proberen we zoveel mogelijk gebruik te maken van bestaande kennis. Zo heeft Joseph G. Allen van Harvard diverse boeken en publicaties geschreven over gezonde gebouwen. Zijn laatste boek wat recent is uitgebracht heet “Healthy Buildings – How indoor spaces drive performance and productivity”.

In de inleiding wordt voor diverse doelgroepen de meerwaarde van gezonde gebouwen uitgelicht. Voor iedere stakeholder zit een meerwaarde in gezonde gebouwen. Wij delen graag deze met jullie.

Business leaders

Er is een competitie gaand om talentvolle werknemers aan te trekken. Heb je er wel eens aan gedacht om je gebouw als middel in deze competitie in te zetten? En daarnaast om je gebouw in te zetten om je talenten optimaal te laten werken?

“Are you using your building as a Human Resources tool?

  • Minder ziekteverzuim
  • Hogere productiviteit
  • Tevredenheid werknemers hoger

Werknemers

Gebouwen hebben een grote invloed op je gezondheid, zo ook het gebouw waar je werkt. Wat doet je werkgever, gebouw manager om dit gebouw zo gezond mogelijk te houden?

“Are you interviewing your building?”

  • Prettiger werkklimaat
  • Minder Sick-building-syndroom klachten
  • Minder ziek

Investeerde en ontwikkelaars

Afgelopen jaren heeft de “groene gebouwen beweging” ervoor gezorgd dat we besparen op energie, afval en water (1% van de uitgaves van gebouweigenaren). Deze beweging maakt plaats voor de “gezonde gebouwen beweging” met een goede reden. Want we bouwen niet om energie te besparen, we bouwen voor de mensen.

“Is your investment future-proofed for the coming healthy buildings movement?”

  • Groene en gezonde gebouwen kunnen hogere huurprijzen hanteren
  • Huurders zijn meer tevreden
  • Hogere transactieprijs

Voor iedereen op deze planeet

Gebouwen hebben invloed op onze gezondheid door hun intieme relatie met het energiesysteem en het veranderende klimaat. Gebouwen consumeren 40% van de energievraag, die nu nog grotendeels komt uit fossiele bronnen.

“Does your building come with a public health benefit?”

Ben jij een stakeholder die zich niet onderdeel voelt van bovenstaande groepen? Laat het ons weten!

Bron: Allen, J.G. & Macomber J.D. (2020). Healthy buildings: How indoor spaces drive performance en productivity. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press

Foto: yanalya via Freepik

/door

CO2 waardes van belang…. Op kantoor, maar ook thuis!

by Eva Starmanns, C2C ExpoLAB

Eén van de bekendere (broeikas)gassen, CO2, we zijn er vast allemaal wel mee bekend. CO2 heeft een invloed op ons binnenklimaat, waar we ons met het Healthy Building Network mee bezig houden. Aan mij, Eva Starmans, de vraag, om over mijn ervaringen met een CO2 meter binnenshuis (op kantoor en thuis) te delen met het Healthy Building Network. En dat doe ik natuurlijk graag!

Ik moet eerlijk bekennen dat ik hier zelf tijdens mijn studie Bouwkunde nooit mee bezig ben geweest. Wat ik me wel herinner is dat ik standaard hoofdpijn had en dat ik “op” was nadat ik een dagdeel met het atelier in een afgesloten ruimte zat in een net gerenoveerd gebouw. Ik moest dan echt even naar buiten gaan om te “herstellen”. Ik had dit toen nooit gelinkt aan het binnenklimaat. Totdat ik na mijn studie aan de slag ging bij C2C ExpoLAB en waar we o.a. een CO2-meter tot onze beschikking hebben. Destijds zaten we in een zeer modern kantoorgebouw met weinig te openen ramen en klaarblijkelijk geen optimale installaties. Onze CO2 meter ging regelmatig af als we afspraken hadden. Deze ging af omdat er CO2 waardes van boven de 1500ppm werden gemeten. Voor de leken onder ons, de CO2 waarde in de buitenlucht is net wat boven de 400ppm, tenzij je in een gebied woont met veel uitstoot bijvoorbeeld door industrie. Wij zaten hier vaak ver boven en omdat we in het kantoor geen mogelijkheden hadden voor spuiventilatie of extra ventilatie, kregen we deze waardes ook niet eenvoudig omlaag.

Ik begon steeds vaker te merken dat wanneer ik hoofdpijn kreeg en me slechter kon concentreren, de CO2 waarde veel te hoog was. Dit komt ook terug in diverse wetenschappelijke onderzoeken, zoals bijvoorbeeld dit online toegankelijk onderzoek over de invloed van CO2 op diverse soorten van productiviteit.

We zijn daarna verhuisd naar een andere locatie. In onze huidige locatie bleef de CO2 een stuk lager. Ook met grote groepen, bleven deze en ook andere waardes veel beter. Mijn hoofdpijnklachten die voorheen tijdens werktijd kwamen opzetten verdwenen, maar ook collega’s hadden minder last van sick building gerelateerde klachten.

Dat zorgde voor een groeiende bewustwording en interesse in het binnenklimaat. Maar naast dat je ongeveer 8 uur per dag op kantoor bent, spendeer je nog meer van je tijd thuis. Ik was erg benieuwd hoe het thuis eigenlijk zat met het binnenklimaat. Daarom werd er thuis een uhoo aangeschaft (binnenklimaat-meter die verschillende factoren meet, sinds kort ook de virus-index).

Wanneer we met ons gezin thuis zijn (2 volwassenen & 2 kinderen) merkten we dat de CO2 waardes richting de 1000ppm gingen. Vaak rond ontbijt en avondeten zien we pieken. Het is grappig dat je aan de grafieken precies terug kan zien wat je hebt gedaan, samen binnen eten, even naar buiten, knutselen, poetsen, twee versus één thuiswerkend persoon…. Ik had al een ruime periode van de dag de ramen open, maar omdat de ventilatie (alleen in badkamer en keuken…..) niet voldoende is voor deze CO2 pieken, hebben we nu altijd zoveel mogelijk ramen open. Ik ben erg benieuwd hoe dit tijdens de winterperiode gaat bevallen.

Zo kwam ik erachter dat onze kat ook een aanzienlijke bijdrage levert aan de CO2 waarden. Wanneer ze dicht bij de meter slaapt komen er regelmatig erg hoge waardes (denk zelfs aan 2000ppm). Zo bleek dat er al diverse onderzoeken zijn dat honden en katten van alle huisdieren de grootste CO2 uitstoot hebben, zie onder andere deze website. De meter heb ik verplaatst door het gehele huis, om te zien welke kamers binnenlucht problemen ervaarde.

Eerder schreef ik ook al over het onderzoek van TNO, waaruit onder andere bleek dat CO2 waardes in de slaapkamer van nieuwbouwwoningen erg hoog (3500ppm) kan worden. Gelukkig hebben we hier momenteel geen last van, want boven staat bijna altijd alles open.

Maar als buiten de CO2 waarde net boven de 400ppm is, waarom accepteren we dan eigenlijk waardes die meer dan het dubbele zijn? Omdat we drie- viervoudige waardes gewend zijn en de dubbele waardes al content zijn? Ik vraag me dat vaker af wanneer men bijvoorbeeld streeft naar CO2 waardes onder de 1200ppm, maar waarom streven we niet naar merendeel van de tijd onder de 800-600ppm? Ik hoor al enkele mensen zeggen “omdat dat heel veel kosten met zich meebrengt voor installaties of ontwerpoplossingen”. Maar we bouwen toch om optimaal te presteren en prettig te leven? We bouwen toch niet om de kosten aan de voorkant laag te houden om vervolgens achteraf installaties te moeten toevoegen en/of slecht te presteren (en uiteindelijk veel meer kosten kwijt te zijn)? Daarbij kan een nieuwe mindset met andere ontwerpprincipes gebaseerd op de natuur ook zorgen voor natuurlijke ventilatie en hoeven we hiervoor niet helemaal afhankelijk te zijn van installaties. Neem bijvoorbeeld stadskantoor Venlo als voorbeeld. Daar wordt de ventilatie grotendeels geregeld door natuurlijke ontwerpprincipes.

Daarbij zijn er voldoende (kantoor)gebouwen die aantonen dat waardes tussen de 400-700ppm prima te doen zijn. En met een beetje bewustwording thuis en ramen openzetten houden we het ook onder de 750, maar over het algemeen rond de 500ppm. Bij stadskantoor Venlo blijven we met grote groepen in 1 ruimte zelfs rond de 400-430ppm!

Hopelijk ligt de clue in bewustwording. Voor werkgevers ligt er een financiële prikkel om de CO2 laag te houden zodat de productiviteit optimaal blijft. Voor scholen is er een prikkel om medewerkers en leerlingen optimaal te laten ontwikkelen. En wie wil er thuis nu geen prettige gezonde leefomgeving? Hopelijk gaan we hier steeds meer om vragen. Je verblijft tenslotte 90% van de tijd binnen.

Fotos: Eva Starmans

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

/door
,

BLOG: Terug naar de natuur voor gezond wonen

by Climmy Roeffen, Kragten B.V.

We kwamen op een leeftijd dat we het appartementsleven in de binnenstad van Venlo hadden gezien en toe waren aan ons eerste huisje. Ik had er zelf nooit over nagedacht waar of hoe ik wilde wonen. Mijn vriend daarentegen had al een heel plan klaar. ‘Ooit’ wilde hij graag een eigen huis (laten) bouwen. Ik geloofde het wel, en dacht vooral ‘laten we gewoon eens starten in een starterswoning’. Qua stijl wilden we graag landelijk wonen. Oude boerderijen gemoderniseerd sprak ons aan. Wat we vonden waren totale renovatieprojecten. Toen de knoop doorgehakt: waarom niet nieuw bouwen in een oude stijl?

Ik werkte toentertijd bij de gemeente Venlo als beleidsadviseur duurzame ontwikkelingen en was lichtelijk besmet met de Cradle to Cradle filosofie. Dat was dan ook mijn enige voorwaarde: prima om nieuw te bouwen, maar dan doen we het ook meteen duurzaam én gezond.

Mijn drive voor gezond is persoonlijk. Mijn vader had kanker. Je verdiept je er in en dat zette mij toch behoorlijk aan het denken hoe de wereld in elkaar zit. Tijdens deze verdieping kwam ik ook o.a. tegen dat het binnenklimaat best wel van invloed kan zijn op de gezondheid van de bewoners. En dat er ongezonde materialen worden toegepast, waarbij ook kankerverwekkend. Mijn gedachtes zijn hier herhaaldelijk over gestruikeld. Waarom creëren we (vast onbewust) een ongezonde omgeving voor onszelf?

De kaders waren gezet: nieuwbouw in oude stijl, maximaal duurzaam binnen budget (gericht op energie, water en grondstoffen) en gezond. We hebben ons een team samengesteld met architect, aannemer en installateur om het maximale er uit te halen en zo efficiënt en effectief mogelijk te werk te gaan. Onze ambitie was helder. De volgende maatregelen waren zo voor de hand liggend dat het niet eens discussie vroeg:

  • Dak op oost-zuid zijde wordt volledig zonnepaneel: maximale energieopwekking, voor nu en in de toekomst.
  • Veel ramen en zon georiënteerd: gratis warmte van de zon. Wel aandachtspunt: hoe schaduw te creëren tijdens warme dagen.
  • Draagconstructie woning wordt onbehandeld hout. Past bij de oude stijl, en gezond materiaal.
  • Verdiepingsvloer bestaat uit OSB platen. De reguliere platen zijn geproduceerd met een bepaald stofje, formaldehyde, wat kankerverwekkend kan zijn. Je hebt ook een vorm waar dat stofje is vervangen door een bepaalde hars. We hebben voor die laatste gekozen.
  • Bestaande bakstenen: past bij de oude stijl en hergebruik van grondstoffen.
  • Dakpannen die CO2 afbreken: gewoon omdat het kan.

Het ideale van onze teamsamenstelling was, dat ieders expertise meteen kon aangeven of het nog wel binnen budget zou passen. Of dat als we het net even zo of zo zouden doen, het beter uitkwam.

We liepen er al snel tegen aan dat er wel héél veel verschillende materialen in een woning gaan zitten die invloed kunnen hebben op de gezondheid. We hebben toen een keuze gemaakt om voor het laaghangend fruit en de binnen afwerking van de woning selectiever te zijn. En voor bijvoorbeeld de fundering van de woning maar even te laten voor wat het is. We hebben kritisch gekeken naar de materialen van de tussenwanden, vloeren en verf. Daarbij kwamen we in mooie discussies met verkopers terecht, waar we al snel door de verkooppraatjes heen prikte.

Ook al hadden we voor onszelf een selectie gemaakt waar we wel en niet een gezond alternatief voor gingen zoeken, het was een heuse zoektocht waar menig mens op kan afstuderen. Hoe verder het proces vorderde, hoe minder zin en energie we hadden om die zoektocht aan te gaan. Op een gegeven moment zie je gewoon door de bomen het bos niet meer. En dan ben ik nog enigszins een beetje thuis in de materie. Ik kan me zo voorstellen dat een gemiddelde Nederlander geen idee heeft hoe hier keuzes in te maken. Iedereen roept tegenwoordig ‘het meest duurzame’ product te hebben. Maar wat er duurzaam aan is, én vooral of het gezond is, dat mag je zelf onderzoeken. Dan kan een C2C certificering helpen, maar dat beperkt je ontzettend in de keuzes (aangezien er nog weinig te vergelijken valt). Een andere certificering ‘émissions dans l’air intérieur’ vertelde ons meer over het effect op de binnenlucht kwaliteit. Dat gaf ons ook wat houvast. Uiteindelijk bestaat onze binnen afwerking uit natuurlijke materialen of een gecertificeerd product.

Denk je dan klaar te zijn? Zie je weer andere uitdagingen: de producten op zichzelf zijn dan wel gezond, maar we wilde ook rekening houden met de herbruikbaarheid van deze. Waar het kon, legde we het geen losmaakbaar aan. Maar stuken en verven doe je toch op een ander materiaal. En hadden we materiaal over, hoe krijg je het dan weer bij de leverancier? Dat belandde alsnog in de bouwafvalcontainer. Deze uitdaging is gewoon niet aan te pakken als één huishouden zijnde. En om eerlijk te zijn: we waren er wel klaar mee en wilde gewoon verhuizen en van ons nieuwe huis genieten.

We wonen er nu ruim 2 jaar. En het is heerlijk wonen. We zijn verliefd op de vele raampartijen in het hele huis. Heerlijk om binnen en buiten zo met elkaar te verbinden en de hoeveelheid zonlicht, en warmte, binnen te hebben.  Inclusief het laden van 1 elektrische auto, leveren we meer energie dan we verbruiken, dus we hebben geen energierekening (zit natuurlijk wel in de hypotheek verwerkt). Ons eerste idee van zonwering was het plaatsen van bomen die de zon tegen hielden. Alleen zouden deze zo dicht op de woning komen, wat niet paste. Opgelost met het plaatsen van luiken (passend bij de oude stijl) en het plaatsen van een open/dicht te schuiven overkapping boven het terras.

Het is een zeer leerzaam en intensief project geweest, met een resultaat waar we onze kinderen in een gezonde omgeving kunnen zien groot worden en waar wij zeker, hopelijk gezond, oud in gaan worden.

Een goede gezondheid wens je iedereen. Of deze goed is, wordt deels voor ons bepaald, maar hebben we ook deels zelf in de hand.

Het inrichten van de omgeving waar we veel zijn, zoals in gebouwen, is iets wat we zelf in de hand hebben.

De hoeveelheid zonlicht die wij binnen hebben en het uitzicht op de tuin geven me elke keer weer een vakantiegevoel. Een gevoel van blijdschap, trots en rust.

Het is een omgeving waar ik graag wil zijn. Een gevoel dat ik iedereen gun in de omgeving waar hij/zij veel is. Of dat nu thuis is of op het werk, een gezond gevoel is wat ik iedereen gun.

Foto: Climmy Roeffen

/door

BLOG: Gezonde mens in een gezond gebouw (deel 2)

by Sanne Minten, Bluehub BV

Positieve gezondheid als basis voor onderzoek naar gezonde gebouwen
In mijn vorige blog heb ik uitgelegd dat het meerwaarde heeft om niet alleen de fysieke kant van gezondheid mee te nemen bij het ontwerp van gezonde gebouwen, maar ook de mentale kant. Het concept positieve gezondheid biedt hiervoor een mooie basis, dat heb ik aan de hand van persoonlijke voorbeelden toegelicht.

In deze blog wil ik graag een oproep doen om het concept positieve gezondheid, met de 6 pijlers van gezondheid, ook als wetenschappelijke basis mee te nemen in het onderzoek naar gezonde gebouwen. En te onderzoeken of we de Return of Investment voor gezonde gebouwen door het concept van Positieve gezondheid beter rond kunnen krijgen.
Eerst nog even terug naar de uitleg over positieve gezondheid en de meerwaarde:

Positieve gezondheid
Wanneer voelt een mens zich gezond? Machteld Huber heeft hiervoor een mooie definitie ontwikkeld: positieve gezondheid. Gezondheid wordt hierbij weergegeven als een spinnenweb wat bestaat uit 6 pijlers: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren. Op ieder van de 6 pijlers kun je een persoonlijke score invullen, zie de afbeelding hieronder.
Haar wetenschappelijk getoetste model beschrijft voor mij heel mooi dat gezondheid niet alleen een fysiek aspect (lichaamsfuncties) heeft, maar ook mentale aspecten, zoals meedoen en zingeving.
Daarnaast laat het spinnenweb zien dat je gezondheidsbeleving heel subjectief en persoonlijk is. Je beoordeelt zelf je beleving van gezondheid aan de hand van alle factoren.

Bron: Stichting Institute for Positive Health (2020): https://iph.nl/downloads/

Positieve gezondheid als uitgangspunt voor gezonde gebouwen
Hoe kan een gebouw mij ondersteunen in mijn gezondheid? Dat is de vraag waar we met het Healthy Building Network onderzoek naar doen en proberen met een netwerk van stakeholders stappen te zetten richting gezondheid-bevorderende gebouwen. Hoe kunnen we nu alle pijlers van positieve gezondheid meenemen in het ontwerp van gezonde gebouwen?
Tot nu toe is in het onderzoek vooral gekeken naar de impact van diverse, objectief meetbare factoren van invloed op onze gezondheid: licht, luchtkwaliteit, temperatuur en geluid. Door middel van empirisch onderzoek wordt door Piet Eicholtz en zijn team onderzocht wat de effecten zijn van deze factoren bij medewerkers van een nieuw gezonde gebouw: Stadskantoor Venlo en de eerdere werkplek van deze medewerkers.

Wat ik zelf als een interessante onderzoeksrichting vind, zijn de ‘zachte’ factoren: nu door HBN omschreven als look & feel, dit gaat over factoren die moeilijk objectief meetbaar zijn, maar die de subjectieve menselijke ervaring in een gebouw weergeven. Wat doet een organisch gevormd plafond met je? Of het verschil tussen werken in een nieuw gebouw of een monument? Wat doen kleuren op de muren met jouw concentratie? Wat het moeilijk te onderzoeken maakt is: welke factoren neem je allemaal mee? En wat voor de één comfortabel is, kan voor de ander juist stress opleveren, hoe ga je daar in de praktijk mee om?

Koud? Ik heb het warm!
Neem bijvoorbeeld de beleving van kou of warmte. Iedereen heeft het wel eens koud, maar toch is het ook een hele individuele ervaring. De een zit altijd met een trui op kantoor, de ander in een T-shirt.

Een goed gevoel bij fenomenologisch onderzoek
Volgens mij is het belangrijk om alle persoonlijke ervaringen mee te nemen in het onderzoek naar gezondheid, die bepalen de totale ervaring van gezondheid van de mens.

Hoe zouden we dat kunnen onderzoeken?

Misschien door terug te kijken naar de natuurfilosofie, de voorloper van onze natuur wetenschap (empirisch onderzoek). In de natuurfilosofie werden namelijk ook niet-waarneembare aspecten van de natuur onderzocht. Een moderne stroming hiervan is de fenomenologie. Daarbij wordt uitgegaan van de directe en intuïtieve ervaring. Dat beschrijft dus meer kwalitatief/emotioneel hoe voel ik me op mijn werkplek, thuis of in de natuur?

Graag hoor ik andere invalshoeken voor onderzoek. Daarom eindig ik met een call to action naar aanvullend (fenomenologisch) onderzoek naar gezonde gebouwen. Welke architect/onderzoeker/projectleider/onderwijsinstelling… heeft interesse om mee te doen en een bijdrage te leveren aan onderzoek naar positieve gezondheid en gezonde gebouwen?

Laat het me weten [email protected] of via Healthy Building Network.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Fotos: Sanne Minten

 

/door

BLOG: Gezonde mens in een gezond gebouw (deel 1)

by Sanne Minten, Bluehub BV

Wat is een gezond gebouw voor mij en jou?
Om antwoord te kunnen geven op de vraag, “wat is een gezond gebouw?”, wil ik in deze blog graag dieper ingaan op een ruimere benadering van gezondheid: positieve gezondheid. Daarna geeft ik wat voorbeelden hoe een gebouw voor mij kan bijdragen aan mijn positieve gezondheid. Hoe is dat voor jou? Graag ontvang ik de ervaringen over wat een gebouw voor jou gezond maakt. Dan eindig ik deze blog met een oproep om het gesprek aan te gaan over gezonde gebouwen en om de investering en gezondheidswinst te delen.

Positieve gezondheid
Wanneer voelt een mens zich gezond? Machteld Huber heeft hiervoor een mooie definitie ontwikkeld: positieve gezondheid. Gezondheid wordt hierbij weergegeven als een spinnenweb wat bestaat uit 6 pijlers: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren. Op ieder van de 6 pijlers kun je een persoonlijke score invullen, zie de afbeelding hieronder.

Haar wetenschappelijk getoetste model beschrijft voor mij heel mooi dat gezondheid niet alleen een fysiek aspect (lichaamsfuncties) heeft, maar ook mentale aspecten, zoals meedoen en zingeving.

Daarnaast laat het spinnenweb zien dat je gezondheidsbeleving heel subjectief en persoonlijk is. Je beoordeelt zelf je beleving van gezondheid aan de hand van alle factoren.

Bron: Stichting Institute for Positive Health (2020): https://iph.nl/downloads/

Positieve gezondheid als uitgangspunt voor gezonde gebouwen
Vanuit de community Healthy Building Network zijn we bezig met het verwezenlijken van gezonde gebouwen. Tot nu toe is daarbij vooral gekeken naar de impact van objectief meetbare factoren in een gebouw: licht, lucht, temperatuur, geluid) als het gaat om de gezondheidsbeleving. Hoe kunnen we nu alle pijlers van positieve gezondheid meenemen in het onderzoek naar gezonde gebouwen? Daarvoor doe ik graag een voorstel in het vervolg op deze blog.

Eerst volgen hier wat persoonlijke overwegingen over gebouwen die voor mij bijdragen aan mijn positieve gezondheid.

Gezond (kantoor) gebouw voor mij
Wat zijn voor mij belangrijke aspecten in het ontwerp van een gebouw die mijn positieve gezondheid verhogen?

  • Lichaamsfuncties
    Ten eerste zijn de factoren die mijn lichaamsfuncties beïnvloeden (licht, lucht, temperatuur, geluid, planten..) belangrijk om me gezond te voelen. Frisse lucht aanvoer bijvoorbeeld, helpt me goed te concentreren. Luchtkwaliteit is erg belangrijk voor de meeste mensen. Daarom wordt er veel onderzoek gedaan naar ventilatie. Daarbij wordt onder andere gekeken naar het onderzoeksgebied van Natural Intelligence, daarin wordt wijsheid uit de natuur gehaald om ontwerpen slimmer te maken. Hierover volgt later nog een blog.
  • Meedoen
    Een ander belangrijk onderdeel van mijn positieve gezondheid is het meedoen. Daarom is de ontmoeting met de ander in een gebouw, voor mij ook een belangrijke factor. Ook daar wordt gelukkig steeds meer aandacht aan besteed in het ontwerpproces, met diverse ruimtes voor diverse behoeftes: om samen te kunnen werken (vergaderruimte), of om bij te praten (een gezellige koffiehoek) of juist even te kunnen afzonderen (een stilteruimte).
  • Kwaliteit van leven
    Onder de pijler kwaliteit van leven vallen oa. genieten, gelukkig zijn en lekker in je vel zitten. Een gebouw bepaalt mijn stemming. Als ik een verouderd, rommelig gebouw binnenkom of ik loop een opgefrist gerenoveerd monument binnen, dan heeft dat invloed op mijn geluksgevoel. Zeker vorm en kleurgebruik hebben een sterke invloed op mijn gevoel.
    Architecten proberen op het fysieke vlak, qua vorm, kleur en materialen, van alles uit, zoals bijvoorbeeld de organische bouwkunst. Die stijl spreekt mij persoonlijk in ieder geval erg aan, zoals bijvoorbeeld het nieuwe Triodos kantoor in Zeist. Die uitstraling geeft mij een blij gevoel ? Mensen hebben een relatie met de natuur. Een richting ontwerpers focust zich bij ontwerpen gebaseerd op de natuur, biophilic design, op de veronderstelling dat mensen van nature van op de natuur gebaseerde ontwerpen houden, daar kan ik me persoonlijk wel in vinden. Ook hierover meer in een latere blog.
  • Zingeving
    Een derde belangrijk aspect, dat vanuit positieve gezondheid voor mij van belang is bij een gebouw, heeft te maken met zingeving en idealen. Wat voor impact heeft een gebouw op de wereld en haar ecosystemen? Draagt het bij aan regeneratie van ecosysteemdiensten in haar omgeving? De grenzen van ons ecosysteem zijn in zicht en daarom is circulair ontwerpen en rekening houden met verborgen kosten voor mij van belang. Een duurzaam gebouwd gebouw draagt er voor mij aan bij dat ik me gelukkig en dankbaar voel in een gebouw.

Kortom, voor mij is een gezond gebouw: een organisch ontwerp, waarin ik fijn kan samenwerken, gebouwd met natuurlijke materialen, die de omgeving verrijken. Dat draagt bij aan mijn geluksgevoel, inspiratie en positieve gezondheid!

Winst voor wie?
Een gezond gebouw levert niet alleen gezondheidswinst voor jezelf: meer energie, concentratie en leervermogen, maar ook meerwaarde voor je gezin, de maatschappij en je werkgever. Goed om daarom het gesprek met je school of werkgever aan te gaan, zeker als er verhuisd/gerenoveerd gaat worden. Dat is een mooie kans om een win-win situatie te creëren. Zeker voor scholen levert een gezond gebouw veel voordelen, met als grootste voordeel betere concentratie en leerprestaties. En 1% minder ziekteverzuim door een gezond gebouw, dat levert al een zeer gunstige Return of Investment op voor veel werkgevers. Daarom zijn werkgevers en scholen ook steeds meer geïnteresseerd om te investeren in gezondheid. Dat blijkt volgens mij ook uit het feit dat steeds meer werkgevers helpen met gezond gedrag, door mindfulness trainingen of zie bijvoorbeeld de samenwerkingen met bijv. Green Habit. Ook de investeringen in een gezond gebouw worden daarom steeds beter onderzocht.

Wat is voor jou een gezond gebouw? En hoe kunnen we de waardes van positieve gezondheid vertalen naar een investering in een gezond gebouw, bijv. een school of kantoor? Laat het me weten [email protected] of via Healthy Building Network.

Het tweede deel van deze blog zal op 20.07.2020 worden gepubliceerd.

/door

BLOG: Gezonde producten voor gebouwen

by Eva Starmanns, C2C ExpoLAB

Soms is men in de veronderstelling dat als wordt voldaan aan het bouwbesluit en (inter)nationale regelgeving, dat dan een gebouw dan als gezond kan worden beschouwd en dat gebouwen en producten bijdragen aan een gezond binnenklimaat. Deze veronderstelling is onjuist!

Er zijn diverse stoffen die zorgen voor ongezonde offgassing en er zijn diverse stoffen toxisch, toch mogen deze toegepast mogen worden, mits binnen bepaalde grenzen. Ik vraag me af waarom je deze stoffen in je producten cq. gebouw wilt hebben ook al is het in minimale waardes? Denk bijvoorbeeld aan formaldehyde. In deze blog vanuit het Healthy Building Network hopen we u te inspireren om hier meer over te gaan nadenken, en denkwijzen mee te geven om in de toekomst meer weloverwogen materiaalkeuzes te maken.

1. Kies voor gezonde en veilige materialen

Kies voor producten die geen stoffen hebben welke zich kunnen ophopen in de biosfeer, of onomkeerbare negatieve effecten hebben op onze gezondheid; denk hierbij ook aan stoffen die gevaarlijk zijn bij verwijdering of  anpassingen.

Hoe kom ik erachter dat een product gezond en veilig is? Bijvoorbeeld te toetsen of het product niet beschikt over schadelijke stoffen. Zo heeft het C2C Products Innovation Institute een ‘banned list’ beschikbaar met stoffen die je per definitie niet zou moeten willen hebben in je product. Klik hier om deze lijst te bekijken. Misschien wel de makkelijkste manier om hierop in te spelen (als leek) is om te kiezen voor producten die een Cradle to Cradle  Certificaat. Klik hier om deze producten te bekijken. En hier heb ik alvast een directe link gemaakt voor de bouwproducten met dit certificaat. Een andere manier is om producenten zonder certificering te vragen of ze kunnen verklaren geen gebruik te maken van producten die voorkomen op de ‘banned list of chemicals’. Simpele vraag, maar uit ervaring blijkt dat veel leveranciers niet het antwoord hebben (of willen) geven.

Nieuwe materialen offgassen meer dan uit oude materialen. Je kunt er daarom voor kiezen om 2e hands te kopen, of je producten tijdelijk buiten te laten offgassen (dit heb ik met mijn babykamer gedaan, omdat ik geen gezond, betaalbaar en mooi alternatief kon vinden. Ik heb de babykamer daarom weken buiten onder het afdak gezet).

2. Natuurlijke materialen

Je kunt ook kiezen voor natuurlijke materialen. Zorg er wel voor dat deze dan geen ongezonde behandeling hebben ondergaan, waarbij er stoffen zijn toegevoegd die je juist niet in wilt hebben. Denk aan hout. Een natuurlijk materiaal, maar kan vluchtige stoffen bevatten als bij de behandeling formaldehyde is gebruikt Deze vluchtige stoffen komen vervolgens weer vrij tijdens gebruik en komen in ons binnenklimaat.

3. Gebruik geen afwerking

Helaas zijn er voor producten die moeten zorgen voor adhesie, nog niet altijd gezonde en veilige alternatieven voorhanden. Producten zoals lijm, kit of pur hebben ingrediënten die op de banned list staan. Het makkelijkste, en ook vanuit circulair oogpunt een optie, is om geen afwerking te kiezen. Zo voeg je geen schadelijke stoffen toe en kun je de primaire producten beter laten terugkeren in een kringloop. Voor een lijst met producten zoals  vloerlijm en verven die wel gezond en veilig zijn, kun je hier klikken.

Een voorbeeld van paragraaf 2 en 3 is stadskantoor Venlo, daar is op bepaalde plekken gekozen om het Pur te vervangen door klei. De afwerking in het gebouw is minimalistisch, waardoor het een mooie uitstraling krijgt en beter her te gebruiken is.

4.Producten met groen en planten

Naast dat producten zelf geen ongezonde ingrediënten moeten bevatten, kun je ook producten toepassen die juist een actieve positieve rol spelen in het binnenklimaat. Denk aan planten. Hiervoor verwijs ik graag naar mijn vorige blog. Planten hebben invloed op hoe je je voelt, geluid en de luchtkwaliteit. Of denk aan producten die geluid dempen. Geluid kan een grote stoorzender zijn op kantoor en thuis. Daarnaast heb je ook nog producten, zoals vloerbedekking, die fijnstof kunnen opvangen.

5.Denk na over hergebruik en of je de producten wel echt nodig hebt
Nieuwe producten kunnen last hebben van offgassing, oudere producten veel minder tot niet. Je kunt er dus ook voor kiezen om 2e hands producten te kopen. Ik vind het hier wel heel belangrijk om te vermelden dat het vaak moeilijk is bij 2e hand producten om na te gaan wat de ingrediënten zijn, is het wel gezond en veilig? Een bekend voorbeeld hiervan is het beton dat men wilde toepassen in het nieuwe stadskantoor van Venlo. Ze wilden graag het beton van het oude stadskantoor hergebruiken in het beton van het nieuwe stadskantoor. Helaas bleek na onderzoek hier veel schadelijke stoffen in te zitten, die er dus ook nog in de nieuwe situatie – bij hergebruik – uit zouden komen. Met de focus op het creëren van een gezond binnenklimaat, is voor deze optie dus bewust níet gekozen.

Conclusie
Tijdens een van mijn eerste materiaalkunde lessen op de TU/e gaf mijn docent aan dat je eigenlijk elk materiaal moest voelen, ruiken en proeven. Ik ben me steeds meer gaan realiseren wat de achtergrond van deze uitspraak is. Als je aan iets ruikt en het ruikt nieuw (denk aan nieuwe auto en vloerbedekking, of de geur in de goedkope discount winkels) dan is die geur meestal niet gezond. Deze producten offgassen (stoten vluchtige stoffen uit in de lucht die wij weer inademen). Zo raar is het dus niet om aan een product te ruiken.

Ik ben ervan overtuigd dat bewustwording het belangrijkste is, maar tevens ook het moeilijkste. Anders nadenken, veranderen en een nieuwe manier van kopen is moeilijk om in je systeem te krijgen en kost vaak tijd. Met deze blog richt ik me puur op materialen en producten, er zijn namelijk ook vele ontwerprichtingen die kunnen bijdragen aan gezondheid!

Vond je deze blog interessant? Dan denk ik dat meer blogs over wat je thuis kan doen aan een gezond binnenklimaat ook wat voor jou is. Klik hier om deze blogs te lezen:

Een gezond binnenklimaat thuis: Wat kun je zelf doen?

Healthy Homeoffice 1 – Hoe maak je thuis een gezonde werkplek?

/door

BLOG: De rol van het C2C ExpoLAB binnen het Heatlhy Building Network

by Eva Starmanns, C2C ExpoLAB

Het C2C ExpoLAB is een van de initiatoren en partner van het Healthy Building Network. In deze blog nemen we jullie graag mee in onze rol voor dit Duits-Nederlandse grensoverschrijdende innovatieve project over gezonde gebouwen.

Wat is C2C ExpoLAB?

C2C ExpoLAB is gespecialiseerd in het praktisch toepassen van de gedachte van de Cradle to Cradle principes in de bebouwde omgeving en (overheids)beleid. Voor ons staat gezondheid en circulariteit centraal in deze gedachte. Wij helpen zowel opdrachtgevers, zoals overheden en onderwijsinstellingen, als opdrachtnemers, zoals architecten en aannemers en adviseren deze organisaties bij beleidsvorming, aanbestedingen en (ver)bouwprojecten om met de principes van de circulaire economie op een vernieuwende manier geld te verdienen en te besparen door de uitgangspunten van gezond en circulair bouwen door te voeren in uw project.

Wij doen dit omdat wij geloven in een gezonde en betere wereld en ervan overtuigd zijn dat het toepassen van de circulaire economie en innovatieve gezonde gebouwen daarbij ook nog een positieve invloed heeft op uw business case. We proberen duurzame oplossingen slim met elkaar te verbinden en zoeken daardoor continue naar synergievoordelen. Bij elk project proberen we de lat hoger te leggen en meerwaarde voor klant en gebruiker te realiseren.

Hoe het begon

In oktober 2016 werd stadskantoor Venlo opgeleverd, een gebouw waar C2C ExpoLAB een bijdrage aan heeft mogen leveren als een van de partijen in het projectteam. Een gemotiveerd en welwillend projectteam wat gezamenlijk grote stappen heeft gezet richting circulair en gezond bouwen gebaseerd op de cradle to cradle uitgangspunten. Uiteraard ging dat niet zonder slag of stoot, maar met haar innovatieve proces heeft stadskantoor Venlo letterlijk aan de wieg gestaan van nieuwe ontwikkelingen, waar we vandaag de dag nog de vruchten van plukken.

Zo begonnen we bijvoorbeeld met een ambitie om het gebouw 100% gezond en circulair te ontwerpen, maar kwamen we er snel achter dat dat (nog niet) haalbaar was. Daarom is focus aangebracht en zijn de vier belangrijkste thema’s bepaald.

“De mens centraal” was één van de vier circulaire thema’s voor het stadskantoor Venlo. Om te achterhalen hoe de medewerkers het binnenklimaat ervaren zijn door de universiteit van Maastricht enquêtes uitgevoerd. Een enquête werd afgenomen in de oude situatie als nulmeting en na verhuizing zijn deze enquêtes gecontinueerd, zowel in stadskantoor Venlo als bij een controlegroep die op dezelfde locatie bleef. Hiermee werden de belevingen en ervaringen van gebruikers duidelijk met betrekking tot het binnenklimaat. Daarnaast is de binnenluchtkwaliteit gemeten op de oude locaties en wordt deze ook gemeten in het stadkantoor. Zo worden de ervaringen van de medewerker en data verzameld met betrekking tot het binnenklimaat.

We bemerken dat de gebruikers en bezoekers positief zijn over het binnenklimaat van het stadskantoor. Dit heeft C2C ExpoLAB tot denken aangezet. Er was al een positieve business case opgesteld voor dit gebouw voor met name de circulaire thema’s water en energie, waarmee Venlo 16.9 mln euro zal besparen tijdens de gebruiksduur van het gebouw met een investering van 3.4 mln euro. De business case gaf al aan dat investeren in meerwaarde loont. Echter, wij waren erg benieuwd in hoeverre gezondheid deze business case zou kunnen versterken. Gezondheid van de medewerkers zou kunnen zorgen voor een toename van productiviteit en afname van ziekteverzuim. En dat was namelijk nog geen onderdeel van de business case. Dat is de reden waarom wij het Healthy Building Network hebben geïnitieerd.

Business case tool

Een van de belangrijkste activiteiten van C2C ExpoLAB binnen het Healthy Building Network is het ontwikkelen van een Business Case Tool (BCT) die voor iedereen toegankelijk is om een totale business case te berekenen van een gezond en circulair gebouw. In samenwerking met HEVO Adviseurs is deze business case tool ontwikkeld. Met de BCT kun je een circulair en gezond gebouw als ook productontwerp met een ‘lineair’ referentie gebouw of product vergelijken, om zo inzicht te krijgen in investering, terugverdientijden en cashflows. De BCT helpt je  op verschillende beslismomenten in het ontwerpproces in het maken van verstandige (investerings)beslissingen op gebied van circulair en gezond bouwen. Benieuwd naar de BCT, Klik dan hier om de tool te bekijken. Of kijk hier het webinar om meer inzicht te krijgen in de business case tool.

Bewusstwording is essentieel

Een heel groot publiek is zich (nog) niet bewust van de voordelen van gezond en circulair bouwen. Ook is nog zorgwekkend hoe weinig gebouweigenaren of werkgevers weten wat het binnenklimaat is in hun gebouwen en wat de invloed van het binnenklimaat is op hun personeel. Daarentegen weet de tomatenteler vaak beter wat het binnenklimaat is, en wat de invloed hiervan is op hun product.

We bemerken vaak de perceptie dat wanneer het gebouw voldoet aan de wettelijke eisen, het ook een gezond binnenklimaat heeft. Helaas is dit vaak een verkeerde aanname. Niet realiserende wat het effect van een slecht binnenklimaat kan zijn op ziekteverzuim en productiviteit. Een belangrijke horde waar wij met het Healthy Building Network op willen inspelen, is het vergroten van de bewustwording op dit thema en inzicht geven in de kansen die er liggen voor jou als gebouweigenaar of werkgever. C2C ExpoLAB is kennispartner in dit project en probeert deze kennis te bundelen en te verspreiden in factsheets, blogs, innovatieworkshops en grensoverschrijdende bezoeken.

Leg elke keer de lat hoger

Innovatie is een belangrijke drijver voor het C2C ExpoLAB. Hoe meer we weten van circulariteit en gezondheid binnen de bebouwde omgeving, hoe meer we ook duidelijk krijgen dat er nog veel ontgonnen gebieden zijn waarop antwoorden vergaard moeten worden. Daarom vinden we het van belang om bij elk project wat de mogelijkheid biedt de lat hoger te leggen en samen met partners vraagstukken op te pakken. Zo zijn we samen met TNO en andere partners betrokken in een onderzoek dat kijkt naar restwaarde op product niveau. Dit is ook de drijfveer om het Healthy Building Network te initiëren, we bemerken dat gezondheid veel mensen aanspreekt maar dat er nog geen eenduidige antwoorden zijn.

Veel onderzoeken

Het Healthy Building Network geeft ons de kans om samen met partners nog meer te verdiepen in gezond binnenklimaat en gezonde gebouwen. Hierdoor zijn we beter in staat om te sturen op de juiste parameters en bij nieuwe gezonde en circulaire projecten. Wil je zelf ook meer lezen over dit thema? Wij hebben diverse onderzoeken gebundeld, klik daarvoor hier:

Eichholtz, P.: Moving to Productivity

Palacios, J.: Inside Buildings: Environment, Health and Performance

Onderzoeksresultaten & Papers

Mis je nog een interessant document wat je zelf hebt gelezen? We horen het graag. Of neem contact op als je wilt verkennen wat de kansen zijn voor jou bouwproject, bouwproduct of dienst. Samen bouwen we aan een gezond en circulair morgen.

/door

BLOG: Healthy Homeoffice 2 – Gezond en productief in het thuiskantoor

by Anastasia Araktsidou, WFG Kreis Viersen

 

Waarom is een gezonde werkomgeving belangrijk en waarom ben ik slechts in één geval echt productief? Ik heb deze vragen besproken in het eerste deel van mijn blog.

Nu je weet hoe je een gezond binnenklimaat kunt creëren, wil ik het in het tweede deel van mijn blog hebben over de organisatie van de werkplek, pauzes, beweging en voeding. Met deze twee blogs heb je de nodige, uitgebreide kennis in huis om een gezonde werkplek te creëren en een balans te vinden tussen werk en privéleven.

Stel je werkplek in

Zelfs vandaag de dag betrap ik mezelf thuis soms op het bewegen naar de bank met mijn laptop. Maar zo hoort het niet te zijn. Zoals hierboven vermeld, zal in de meeste woonkamers zowel de technische als de ergonomische uitrusting niet voldoen aan de normen van een kantoor. Wat kun je nu doen?

Ten eerste: Creëer een werkruimte. Als hier geen aparte ruimte voor is, definieer dan een vast werkgebied. Ruim alles privé op dat je zou kunnen afleiden en dat je niet op kantoor zou zetten. Na het werk: Zet het werkmateriaal weg. Dit is belangrijk om een duidelijke scheiding te creëren tussen beroeps- en privéleven en om het mentaal uit te schakelen.

Bij de keuze van een werkplek moet je er ook op letten dat er voldoende daglicht is. Het is belangrijk om geconcentreerd te kunnen werken; daarnaast voorziet het jouw lichaam ook van vitamine D.

Jouw werkplek moet zo ergonomisch mogelijk worden ingericht.  De volgende figuur vat de belangrijkste punten samen waarmee rekening moet worden gehouden:

Bron: Karrierebibel.de

Plan je pauzes

Misschien ben jij, net als ik, een van die mensen die geloven dat je altijd beschikbaar moet zijn in je thuiskantoor omdat je net zo productief wilt zijn als op kantoor. En als je ondertussen een wasje draait, wordt dat gezien een soort pauze. Maar nee! Om echt tot rust te kunnen komen, moeten we bewust pauzeren en dit regelmatig doen.

Ik heb zelf jarenlang mijn lunchpauzes aan mijn bureau doorgebracht en zou dat vandaag de dag zeker nog vaak doen als ik mijzelf geen regels oplegde die ik strikt in acht neem. Wat je subjectief gezien meer tijd geeft om te werken, heeft in feite een negatief effect op jouw productiviteit in de loop van de middag. En dat is precies wat we willen vermijden! Dus, doe het zoals op kantoor en plan bewust een lunchpauze van minstens 30 minuten. Voor en na dit, neem een paar korte pauzes van een paar minuten om “op adem te komen”. Verlaat de werkplek. Lunchen en nog beter: een korte wandeling in de frisse lucht maken. En naar buiten gaan is het beste omdat het vaak wordt aanbevolen, maar laten we eerlijk zijn: We hebben niet altijd zin om het huis een paar minuten te verlaten, zeker niet als het slecht weer is. Ga je liever op de bank zitten en sluit je ogen voor een moment of zet je gewoon wat muziek aan en ontspan je? Doe het! Doe wat jou helpt om uit te schakelen en te ontspannen. Of misschien wil je iets nieuws proberen? Wat dacht je bijvoorbeeld van ademhalingsoefeningen? Probeer het en je zult het effect zeer snel merken!

Hoe je uiteindelijk ook je pauze doorbrengt: Beweging is een elementaire factor voor onze gezondheid, die niet mag worden verwaarloosd in het dagelijks leven, vooral nu in tijden van thuiswerk.

Blijf in beweging

Ons bewegingsgedrag is in de loop der jaren aanzienlijk veranderd. We zitten als het ware door het leven heen. En als volwassene nemen we onze natuurlijke bewegingsdrang vaak helemaal niet meer waar. Die drang werd in onze kindertijd al getraind door stil te zitten op school. Ons lichaam is niet gemaakt om te zitten. En hoe ergonomisch jouw werkplek ook is vormgegeven – te lang zitten is en blijft ongezond. De gevolgen tot in detail uitleggen zou te ver gaan en buiten het bestek van dit artikel vallen, maar zoveel kan gezegd worden: het is niet zonder reden dat zitten vaak het nieuwe roken wordt genoemd.

Bron: Vector Open Stock über Flickr

Het is dan ook niet verwonderlijk dat vooral kantoormedewerkers vaak last hebben van rugpijn. Maar maak je geen zorgen, een paar minuten per dag kan je helpen om rugpijn te voorkomen.

Om te voorkomen dat er in de eerste plaats grote klachten ontstaan: geef actief vorm aan je dagelijks werkzame leven! De “40-15-5 regel” kan hier een goede hulp zijn. Het verdeelt een uur in 40 minuten dynamisch zitten, 15 minuten dynamisch staan en 5 minuten actieve beweging. Zelfs als je deze regel niet onmiddellijk en regelmatig kunt toepassen: Waarom schets je het principe niet op een stuk papier en bevestig je het in het zicht. Hoe vaker je er naar kijkt en eraan herinnerd wordt, hoe groter de kans dat je het principe toepast. Misschien ga je vanaf nu alleen nog maar staand telefoneren?

Bekijk het volgende schema van een typische werkdag van een persoon die voornamelijk zittend werk doet. Als je dan de uren die we slapen toevoegt…

Bron: Ergotopia.de

Daarom is het belangrijk om ook na het werk in beweging te blijven! Wanneer en zo vaak als mogelijk, doe wat voor jouw werkt. Probeer gewoon te blijven bewegen waar mogelijk. Je kunt enkele suggesties voor meer beweging vinden op deze link.

Eet regelmatig en gezond

Vooral in stressvolle situaties moet het koken vaak snel gaan. We nemen onze toevlucht tot fastfood of kant-en-klare maaltijden en in het ergste geval eten we op onze werkplek. Voeding heeft een belangrijke invloed op ons welzijn, wat we meestal binnen zeer korte tijd merken. Slechte voeding op het werk maakt je niet alleen moe maar maakt je ook onproductief en ziek op de lange termijn. Eet indien mogelijk vers, onverwerkt en regionaal voedsel en zorg ervoor dat er weinig of geen suiker wordt toegevoegd.

Je werkt nu vanuit huis en bespaart jezelf het woon-werkverkeer. Dus gebruik de tijd die je hebt gewonnen om een gezond ontbijt en lunch te bereiden. Dit kan bijna altijd in minder dan 15 minuten. En het internet zit vol met receptideeën voor snelle en gezonde voeding en biedt iets voor bijna elk soort dieet!

En als je trek hebt naar een snack: zorg dat je fruit, noten of pure chocolade in huis hebt. Vervang je ongezonde snacks met één van deze substituten. Eén kleine stap die een positieve invloed zal hebben op je gezondheid. Wist je dat bijvoorbeeld pure chocola (met een cacaogehalte van minstens 70%) stress en ontstekingen vermindert en tegelijkertijd het geheugen, de immuniteit en het humeur verbetert?

Drink genoeg

Wat we graag vergeten als het gaat om voeding: drink genoeg! Wat en hoeveel we drinken heeft een directe invloed op ons welzijn en onze productiviteit. Uitdroging in het lichaam kan leiden tot hoofdpijn, concentratieproblemen en prikkelbaarheid, wat ons vermogen om te presteren, te reageren en te leren en uiteindelijk ons welzijn beperkt. Typische kantoorproblemen zoals droge ogen als gevolg van beeldschermwerk kunnen ook worden verminderd door voldoende vochtinname. Als de lucht in de kamers nog te droog is, doe dan iets goeds voor jouw slijmvliezen met een voldoende toevoer van water, want dat verkleint de kans op het krijgen van een verkoudheid.

Zorg ervoor dat je 1,5 -2,0 liter per dag drinkt, bij voorkeur stilstaand water of ongezoete thee. Zorg ervoor dat er altijd iets te drinken is in je gezichtsveld.

Plan vaste rituelen

Kleed je ‘s ochtends aan alsof je naar kantoor gaat. Dit zal je helpen om jouw werkdag snel en productief te beginnen. Houd je aan vaste werktijden. En onthoud: sluitingstijd betekent sluitingstijd. Schakel alle arbeidsmiddelen uit, pak je werkmateriaal in, verlaat het huis voor minstens een half uur indien mogelijk. De verandering van omgeving zal je ook helpen om de werkdag geestelijk af te sluiten en ruimte te creëren voor het privéleven.

Conclusie

Ik hoop dat ik je heb geïnspireerd met mijn twee blogs. In het eerste deel leerden we dat de juiste ventilatie van ruimtes de sleutel is tot een gezond binnenklimaat. In dit deel werd duidelijk dat vooral nu ook onze geestelijke gezondheid een belangrijke factor is. Dus neem pauzes, ga regelmatig naar buiten en probeer werk en privé gescheiden te houden. Deze tips hebben mij geholpen om ook thuis productief te zijn. Ik wens je veel geluk en blijf gezond!

Wat doe je thuis om productief te blijven? Ik ben benieuwd naar jouw tips

Bronnen

/door

BLOG: Planten, een meerwaarde voor een (gezond) gebouw?

by Eva Starmanns, C2C ExpoLAB

Wanneer een gesprek gaat over gezonde gebouwen en of een gezond binnenklimaat, dan gaat het regelmatig over de rol van groen en planten. Hebben planten een (prominente) invloed op een gezond binnenklimaat? De meningen zijn hierover verdeeld. Dat komt, naar mijn mening, onder andere omdat de invloed van planten vanuit diverse invalshoeken belicht kan worden.

Nu ben ik, als bouwkundige, geen expert op dit vlak, maar heb ik binnen het Healthy Building Network wel heel veel erover gelezen en gehoord. Omdat veel mensen hier toch nieuwsgierig naar zijn, wil ik graag mijn kennis hierover delen.

Lucht zuiverend

Planten kunnen een bijdragen leveren aan het opnemen van de luchtverontreiniging.1 Planten nemen via de bladeren schadelijke stoffen op en breken deze vervolgens via de wortels af (gaat er nog een belletje rinkelen vanuit je biologieles…?). Groene planten met veel blad hebben een snellere stofwisseling en kunnen daarmee sneller stoffen afbreken3a.

Verschillende planten kunnen verschillende (of meerdere) stoffen zuiveren, denk daarbij aan formaldehyde, ammonia en of benzeen.1 Echter kan één of meerdere planten niet de afname in concentratie per uur halen dat conform het bouwbesluit aan kantoorventilatie dient te worden behaald. BBA Binnenmilieu maakte inzichtelijk dat je 52 planten per 10m2 nodig hebt.4a Dat is veel….

Concluderend kun je dus zeggen dat planten wel de lucht zuiveren, maar dat je het vaak niet haalbaar is met alleen planten.4a Wist u trouwens dat water ook een bijdrage kan leveren aan het wegnemen van luchtverontreinigingen?5

Geluid

Planten kunnen ook een rol spelen in de akoestiek van een gebouw. Zo absorberen mos-wanden geluid. Mos is namelijk een materiaal wat de nagalmtijd terug kan brengen. Geluid heeft een sterke relatie met productiviteit.5 Planten met grote bladeren kunnen het geluid beter dempen (en deze kunnen ook sneller schadelijke stoffen afbreken, zie hierboven). Groene wanden hebben meer effect op de nagalmtijd. Leuk om te vermelden is dat de substraten ook van invloed zijn, voornamelijk op het spraakgebied van de mens.4b

Zicht op natuur en groen

Ik weet nog wel dat ik tijdens mijn school en studieperiode altijd probeerde aan de raamkant te gaan zitten, zodat ik naar buiten kon kijken. Dit was onbewust, ik vond dat prettig. Onderzoek heeft aangetoond dat uitzicht op natuurlijke elementen prettig wordt gevonden door mensen. Dit een voorbeeld van Bioffilic ontwerpprincipe (Biofilia betekend onze aangeboren liefste voor natuur en gaat om de aangeboren emotionele verbondenheid van mensen met andere levende organismen).5 We hoeven niet per se in de natuur te zijn om er wat gelukkiger van te worden, ernaar kijken kan namelijk ook al een positieve bijdragen leveren. Ook kunnen kunstplanten, de kleur groen en schilderijen van natuur een positief effect op ons welbevinden kunnen hebben, hoe meer gelijkenis met natuur hoe beter het effect.6

Daarnaast blijkt uit onderzoek van WUR dat mensen die werken in een ruimte met planten zich minder vaak ziekmelden, gemiddeld 1,6 ziektedag minder per medewerker per jaar.7

Luchtvochtigheid

Planten kunnen je helpen met de luchtvochtigheid te verhogen. Ideale luchtvochtigheid ligt rond de 35%-70%.8 Helaas is de luchtvochtigheid in kantoren en thuis vaak lager en daardoor kun je bijvoorbeeld hoofdpijn of droge huid krijgen. Bij te vochtige lucht kun je daarentegen weer last krijgen van schimmels. Planten kunnen je helpen om deze luchtvochtigheid toe of af te laten nemen.

De luchtvochtigheid in ruimtes met planten is volgens onderzoek van de WUR zo’n 5% hoger dan in ruimtes zonder planten, in de winter is zelfs een verbetering gemeten van 17%. Dit effect werd al gevonden bij 1 plant (met potmaat 12cm) per 2m2.7

Welke planten

Er zijn veel lijsten op internet te vinden met de beste luchtzuiverende planten (volgens Nasa). Hieronder vind je mijn favoriete luchtzuiverende planten (die ook onderhoudsvriendelijk zijn)10:

  1. Goudpalm– Areca Palm, een goede luchtbevochteraar en zuivert ook xylen en tolueen, vaak water geven9+10:
  2. Damespalm – Rhapis Excelsa. Deze palm zuivert de lucht wat minder dan de goudpalm, maar is gebruiksvriendelijker en meer resistent tegen ziekten10;
  3. Sansevieria, ook wel de slaapkamerplant. Deze plant zuivert de lucht ’s nachts in tegenstelling tot andere planten die dit overdag doen (in het licht (fotosynthese…). Hij kan formaldehyde zuiveren, heeft niet veel licht nodig* 9+10;
  4. Lepelplant, ideaal voor degene met wat minder groene vingers. Deze plant laat de bladeren hangen als hij dorst heeft, dus dan wat watergeven en dan kan het haast niet misgaan. Ook deze plant kan de lucht bevochtigen en filtert hij alle onderzochte stoffen uit de lucht10;
  5. Klimop, ook deze plant is goed formaldehyde te zuiveren, maar ook allergenen als schimmels en dierlijke uitwerpselen uit de lucht zuivert, en daarnaast ook benzeen en trichloorethyleen* 10;
  6. Stokpalm, deze kan goed tegen donkere ruimtes, daarnaast kan deze formaldehyde, tolueen, xyleen en ammonia zuiveren en houdt de lucht vochtig10;
  7. Money plant, verwijdert ook formaldehyde uit de lucht9+10.

En nog meer planten, lees bijvoorbeeld het boek “How to grow fresh air” met top 50 planten erin, of kijk op google waar heen veel lijsten circuleren.

Bekijk ook deze korte en erg interessante Tedx van 4 minuten over “DE” 3 huisplanten die lucht zuiveren.9

*Is giftig voor je huisdieren.

TIP: Wist je dat fijnstof wordt opgevangen door planten. Dit wordt niet gefilterd maar verzameld op de bladeren. Deze moet je dus wel regelmatig schoonmaken (en dan niet binnen afkloppen want dan komt het fijnstof weer vrij binnen).

Conclusie

Voor planten geldt, net zoals voor andere factoren die een gezond binnenklimaat beïnvloeden, dat er al veel onderzoek is gedaan naar de meerwaarde van planten. Maar helaas is dit nog onvoldoende omdat het kleinschalig, versnipperd en of niet onder de juiste omstandigheden is gedaan. De WUR is bezig met een onderzoek waarin ze kijken naar de daadwerkelijke effecten van grootschalige toepassing van planten zijn op het binnenmilieu. Daarbij willen ze ook aandacht geven aan de kosten en baten hiervan.11 Hier ben ik erg benieuwd naar!

Maar als je de onderzoeken leest die zijn gedaan, en ook al neem je ze af en toe met een korreltje zout (persoonlijk vind ik getallen zoals 20% verbetering in productiviteit haast te mooi om waar te zijn), dan wordt het wel duidelijk dat planten een positieve invloed hebben op een gezond binnenklimaat, met name op ons welbevinden. Daarnaast kunnen ze op andere gebieden ook (kleine) invloed uitoefenen, maar ze zullen helaas niet de installaties in kantoren vervangen. Het kan dus sowieso geen kwaad om planten aan te schaffen, zelfs goed lijkende kunstplanten en schilderijen van natuur kunnen op ons welbevinden een positieve invloed uitoefenen.

Meer informatie

Zoals geschreven ben ik geen expert op dit gebied, maar zijn er andere instanties die hier veel meer vanaf weten (denk aan de WUR, NASA, Alterra, BBA binnenmilieu etc.). Desondanks kan bovenstaande je mogelijk inspireren, om er wat meer over te lezen (zie daarvoor hieronder een leeslijst) of om planten aan te schaffen. Zeker in deze tijd waarin veel mensen thuis werken, en het belangrijk is dat je een prettige “werkruimte” hebt, is dit iets eenvoudig wat je kunt oppakken.

Foto: CLICKMANIS via Dreamstime

Leeslijst & bronnen

 

/door