by Eva Starmanns, C2C ExpoLAB
Eén van de bekendere (broeikas)gassen, CO2, we zijn er vast allemaal wel mee bekend. CO2 heeft een invloed op ons binnenklimaat, waar we ons met het Healthy Building Network mee bezig houden. Aan mij, Eva Starmans, de vraag, om over mijn ervaringen met een CO2 meter binnenshuis (op kantoor en thuis) te delen met het Healthy Building Network. En dat doe ik natuurlijk graag!
Ik moet eerlijk bekennen dat ik hier zelf tijdens mijn studie Bouwkunde nooit mee bezig ben geweest. Wat ik me wel herinner is dat ik standaard hoofdpijn had en dat ik “op” was nadat ik een dagdeel met het atelier in een afgesloten ruimte zat in een net gerenoveerd gebouw. Ik moest dan echt even naar buiten gaan om te “herstellen”. Ik had dit toen nooit gelinkt aan het binnenklimaat. Totdat ik na mijn studie aan de slag ging bij C2C ExpoLAB en waar we o.a. een CO2-meter tot onze beschikking hebben. Destijds zaten we in een zeer modern kantoorgebouw met weinig te openen ramen en klaarblijkelijk geen optimale installaties. Onze CO2 meter ging regelmatig af als we afspraken hadden. Deze ging af omdat er CO2 waardes van boven de 1500ppm werden gemeten. Voor de leken onder ons, de CO2 waarde in de buitenlucht is net wat boven de 400ppm, tenzij je in een gebied woont met veel uitstoot bijvoorbeeld door industrie. Wij zaten hier vaak ver boven en omdat we in het kantoor geen mogelijkheden hadden voor spuiventilatie of extra ventilatie, kregen we deze waardes ook niet eenvoudig omlaag.
Ik begon steeds vaker te merken dat wanneer ik hoofdpijn kreeg en me slechter kon concentreren, de CO2 waarde veel te hoog was. Dit komt ook terug in diverse wetenschappelijke onderzoeken, zoals bijvoorbeeld dit online toegankelijk onderzoek over de invloed van CO2 op diverse soorten van productiviteit.
We zijn daarna verhuisd naar een andere locatie. In onze huidige locatie bleef de CO2 een stuk lager. Ook met grote groepen, bleven deze en ook andere waardes veel beter. Mijn hoofdpijnklachten die voorheen tijdens werktijd kwamen opzetten verdwenen, maar ook collega’s hadden minder last van sick building gerelateerde klachten.
Dat zorgde voor een groeiende bewustwording en interesse in het binnenklimaat. Maar naast dat je ongeveer 8 uur per dag op kantoor bent, spendeer je nog meer van je tijd thuis. Ik was erg benieuwd hoe het thuis eigenlijk zat met het binnenklimaat. Daarom werd er thuis een uhoo aangeschaft (binnenklimaat-meter die verschillende factoren meet, sinds kort ook de virus-index).
Wanneer we met ons gezin thuis zijn (2 volwassenen & 2 kinderen) merkten we dat de CO2 waardes richting de 1000ppm gingen. Vaak rond ontbijt en avondeten zien we pieken. Het is grappig dat je aan de grafieken precies terug kan zien wat je hebt gedaan, samen binnen eten, even naar buiten, knutselen, poetsen, twee versus één thuiswerkend persoon…. Ik had al een ruime periode van de dag de ramen open, maar omdat de ventilatie (alleen in badkamer en keuken…..) niet voldoende is voor deze CO2 pieken, hebben we nu altijd zoveel mogelijk ramen open. Ik ben erg benieuwd hoe dit tijdens de winterperiode gaat bevallen.
Zo kwam ik erachter dat onze kat ook een aanzienlijke bijdrage levert aan de CO2 waarden. Wanneer ze dicht bij de meter slaapt komen er regelmatig erg hoge waardes (denk zelfs aan 2000ppm). Zo bleek dat er al diverse onderzoeken zijn dat honden en katten van alle huisdieren de grootste CO2 uitstoot hebben, zie onder andere deze website. De meter heb ik verplaatst door het gehele huis, om te zien welke kamers binnenlucht problemen ervaarde.
Eerder schreef ik ook al over het onderzoek van TNO, waaruit onder andere bleek dat CO2 waardes in de slaapkamer van nieuwbouwwoningen erg hoog (3500ppm) kan worden. Gelukkig hebben we hier momenteel geen last van, want boven staat bijna altijd alles open.
Maar als buiten de CO2 waarde net boven de 400ppm is, waarom accepteren we dan eigenlijk waardes die meer dan het dubbele zijn? Omdat we drie- viervoudige waardes gewend zijn en de dubbele waardes al content zijn? Ik vraag me dat vaker af wanneer men bijvoorbeeld streeft naar CO2 waardes onder de 1200ppm, maar waarom streven we niet naar merendeel van de tijd onder de 800-600ppm? Ik hoor al enkele mensen zeggen “omdat dat heel veel kosten met zich meebrengt voor installaties of ontwerpoplossingen”. Maar we bouwen toch om optimaal te presteren en prettig te leven? We bouwen toch niet om de kosten aan de voorkant laag te houden om vervolgens achteraf installaties te moeten toevoegen en/of slecht te presteren (en uiteindelijk veel meer kosten kwijt te zijn)? Daarbij kan een nieuwe mindset met andere ontwerpprincipes gebaseerd op de natuur ook zorgen voor natuurlijke ventilatie en hoeven we hiervoor niet helemaal afhankelijk te zijn van installaties. Neem bijvoorbeeld stadskantoor Venlo als voorbeeld. Daar wordt de ventilatie grotendeels geregeld door natuurlijke ontwerpprincipes.
Daarbij zijn er voldoende (kantoor)gebouwen die aantonen dat waardes tussen de 400-700ppm prima te doen zijn. En met een beetje bewustwording thuis en ramen openzetten houden we het ook onder de 750, maar over het algemeen rond de 500ppm. Bij stadskantoor Venlo blijven we met grote groepen in 1 ruimte zelfs rond de 400-430ppm!
Hopelijk ligt de clue in bewustwording. Voor werkgevers ligt er een financiële prikkel om de CO2 laag te houden zodat de productiviteit optimaal blijft. Voor scholen is er een prikkel om medewerkers en leerlingen optimaal te laten ontwikkelen. En wie wil er thuis nu geen prettige gezonde leefomgeving? Hopelijk gaan we hier steeds meer om vragen. Je verblijft tenslotte 90% van de tijd binnen.
Fotos: Eva Starmans
Wilde Wingerd in Mönchengladbach: Zo simpel is en verticale tuin
Terugblik op onze succesvolle webinar Lighting inspired by Nature
Venlo, 02 december 2020
Licht is net zo essentieel voor ons bestaan als water, voedsel en lucht. Daarom organiseerden we op 25 november 2020 een online seminar over licht: ‘Lighting inspired by Nature’. Deze online seminar werd georganiseerd in samenwerking met bouwbiologe Stefanie Jörgens en Lisan Crommentuijn van NatureConnect by Signify. Indien u verhinderd was of simpelweg de belangrijkste feiten (nogmaals) wilt doornemen, zullen we hieronder een korte samenvatting geven.
Stefanie Jörgens, bouwbiologe en architecte, heeft zich met haar ontwerpen tot doel gesteld om een gezonde werk- en leefomgeving te creëren. Bouwbiologie omvat zowel duurzaamheid als gezondheid en ontwerp. Ze is ervan overtuigd dat een gezonde levensstijl de levensstijl van de toekomst zal zijn. En dat high-tech en esthetiek in harmonie moeten zijn met de gezondheid. Zo creëren we gezonde, duurzame gebouwen voor de toekomst. Licht is daarbij een essentiële factor. In haar inleidende presentative besprak ze het belang van natuurlijk licht. Want door het naar binnen halen van dit licht, kan men beter functioneren. Ieder lichtspectrum heeft een ander effect en daardoor moet er onderscheid gemaakt worden in verschillende ruimtes. Zo is het in de slaapkamer belangrijk dat het licht een ontspannend effect heeft, terwijl op kantoor het licht juist stimulerend moet zijn.
Licht heeft niet alleen invloed op ons humeur, zoals hierboven beschreven, maar ook op ons immuunsysteem. Doordat het lichaam vitamine D produceert wanneer het in aanraking komt met zonlicht, is de kans kleiner om ziek te worden. Daarnaast heeft licht gedurende de dag een spectrum. Dit verandert geleidelijk en natuurlijk. Op dit moment wordt dit niet nagebootst in kunstlicht, want dat heeft slechts een deel van dit spectrum. Waardoor onnatuurlijk licht een negatief effect kan hebben, bijvoorbeeld door knipperend licht. Wat overigens vaak niet visueel is, maar wel stress kan veroorzaken.
We zijn nu in een tijdperk beland waarin we maar liefst 90% van onze tijd binnen spenderen. En daarom worden de gezondheidseffecten van slecht kunstlicht steeds meer zichtbaar. Dit is de reden dat het tijd wordt om de bewustwording over het belang van licht te vergroten. Licht is namelijk een essentieel onderdeel om een gezond gebouw te realiseren.
Lisan Crommentuijn, Signify, vertelde dat het gebruik van daglicht in de binnen omgeving ervoor zorgt dat we in harmonie komen met de natuur, dat we ons beter voelen, dat we tot wel 6% productiever én zelfs 15% creatiever zijn. In iedere ruimte heeft belichting een ander doel: in de slaapkamer wil men tot rust komen en op kantoor zijn we graag productief en energiek.
Licht zorgt er dus voor dat we beter zien (visueel), beter functioneren (biologisch) en ons beter voelen (emotie).
Signify heeft deze principes samengebracht naar hun nieuwe verlichtingsinnovatie: NatureConnect. Hiermee worden de voordelen van natuurlijk daglicht naar binnen gebracht. Zodat welzijn verbeterd wordt, mensen productiever zijn en geïnspireerd worden door hun omgeving.
Voor meer informatie en advies over het juiste licht of NatureConnect kunt u contact opnemen met Stefanie Jörgens of Lisan Crommentuijn.
Licht is slechts één factor van een gezond gebouw en wij hopen u geïnspireerd te hebben over de essentiële rol die licht heeft. Binnenkort zullen er meer webinars volgen over de andere factoren van een gezond gebouw, zoals geluid, binnen luchtkwaliteit en comfort. Dus blijf op de hoogte via onze nieuwsbrief of social media! Mocht u nog vragen hebben omtrent dit onderwerp, neem gerust contact op.
De presentaties van de sprekers zijn hier te vinden:
Stefanie Jörgens NatureConnect
Foto: via Pexels
HBN on tour: Een virtueel best practice bezoek aan fuchshuette in Mönchengladbach
Mönchengladbach, 01 december 2020
Aan de Fuchshütter Weg 60A in Mönchengladbach wordt momenteel nog een ander gezond gebouw gebouwd: de zogenaamde “Fuchshütte”. Architect en bouwer Daniel Finocchiaro van Bau grün! realiseert hier zijn droom van een eigen huis en bouwt een passiefhuis met een hout-stro-leem constructie.
Net op tijd voor de voltooiing van de ruwbouw, zouden wij ter plaatse een kijkje mogen nemen om een persoonlijke indruk te krijgen van het project. Vanwege het coronavirus moest het bezoek op korte termijn worden geannuleerd. Maar niet getreurd, we hebben het evenement snel herzien en omgezet in een online format. Het resultaat is twee video’s die u meenemen door op virtuele tour door het project heen!
Deel 1
In de eerste video krijgt u een uitgebreid inzicht in het bouwproject, waarin Daniel Finocchiaro verslag doet van de bijzonderheden van het gebouw, eerdere ervaringen en uitdagingen.
De vragen en antwoorden om na te lezen vindt u hier:
Vragen & antwoorden Finocchiaro
Voor meer informatie hebben we ook een kleine constructiedocumentatie voor u opgesteld: https://healthybuildingnetwork.com/portfolio-item/fuchsbau-moenchengladbach/
Deel 2
In de tweede video presenteert Benedikt Kaesberg van Baustroh GmbH nog meer voorbeelden van strobouwconstructies. Hij legt uit wat de mogelijkheden zijn van stro voor gebruik in woningen met meerdere verdiepingen of in openbare gebouwen.
De vragen en antwoorden zijn hier te vinden: Vragen & antwoorden Kaesberg
Benedikt Kaesberg heeft in zijn presentatie nadere informatie over het onderwerp strobouw voor u verzameld: Kaesberg presentatie
Wij hopen dat u ook van een afstand een eerste indruk kan krijgen van dit gezonde gebouw op deze virtuele manier. Wij kijken er naar uit om u hopelijk volgende zomer weer te verwelkomen op een van onze evenementen ter plaatse.
Als u nog vragen heeft, kunt u hier te allen tijde contact met ons opnemen.
Van ambitie naar realisatie: Aeres Hogeschool Almere
‘s-Hertogenbosch, 25 november 2020
Recent sprak onze collega Laure van de Griend met Willem Adriaanssen van HEVO. HEVO is dé specialist op het gebied van duurzame huisvesting. De reden voor deze kennismaking was het succesverhaal van de circulaire nieuwbouw van Aeres Hogeschool te Almere, waar HEVO een grote rol in speelt. Willem neemt ons mee in het proces van ambitie tot realisatie.
‘Het proces om te komen tot de nieuwbouw van Aeres Hogeschool Almere op het Floriadeterrein in 2022 loopt al lang’, begint Willem. Tien jaar geleden is Aeres Hogeschool in Almere gestart met nieuwe, innovatieve opleidingen over bijvoorbeeld verduurzaming en verstedelijking. Momenteel is de hogeschool in de binnenstad gevestigd, maar vanwege de sterke groei is het noodzakelijk om een andere locatie te ontwikkelen. In die tussenliggende periode heeft de Gemeente Almere besloten om een Bidbook uit te brengen voor de organisatie van de Floriade in 2022, waarbij de gekozen thema’s, zoals greening the city en feeding the city, perfect aansluiten bij het onderwijs dat Aeres Hogeschool aanbiedt. Zo ontstond het idee om de nieuwbouw van de hogeschool op het Floriadeterrein te realiseren en om dit gebouw ook tijdens de Floriade te gaan gebruiken als ontvangstgebouw.
Aeres Hogeschool nam vervolgens het besluit om enkele kavels aan te kopen op het Floriadeterrein en maakte afspraken over de ambities en financiële ondersteuning. Aeres Hogeschool ging in de definitiefase van het project op zoek naar een partner die de hoge ambities op het vlak van duurzaam en circulair bouwen kan concretiseren en het proces kan begeleiden en selecteerde daar HEVO voor. De ambitieuze doelstellingen werden vertaald in een innovatief proces, zodat er een zeer hoogstaand gebouw gerealiseerd kan worden waar Aeres Hogeschool minimaal veertig jaar gebruik van kan maken. ‘De ambitie met betrekking tot onder andere duurzaamheid was zeer hoog, waarbij we samen met Aeres Hogeschool de uitdaging zijn aangegaan om de lat zo hoog mogelijk te leggen. De eerste stap daarin was om in de definitiefase de ambitie te vertalen in een visie en vervolgens in concrete eisen’, zegt Willem.
‘Een gedragen integrale visie geeft houvast in het proces en biedt hulp bij het maken van toekomstige keuzes. Het heeft geen zin om over maatregelen te praten wanneer er geen groter idee of overkoepelende visie op duurzaamheid is. Men moet nadenken over hoe een los item bijdraagt aan het totaalplaatje’, vertelt Willem. Een integrale visie is dus noodzakelijk. Op deze manier vind je een balans in eisen, zodat er bijvoorbeeld niet alleen op energiezuinig bouwen wordt gefocust.
HEVO heeft bij het concretiseren van de duurzaamheidsvisie gebruik gemaakt van het Symbiosis in Development (SiD)-model (zie afbeelding), bestaande uit 8 bouwblokken.
Na afronding van het totale Programma van Eisen en de definitiefase kon het selectieproces van de ontwerpteamleden van start. ‘In een innovatief proces met een hoge ambitie is het prettig om, samen met de opdrachtgever, intensief aan de knoppen te kunnen draaien tijdens het ontwerpproces. Daarom is bewust gekozen voor een traditionele procesaanpak waarbij we samen met Aeres Hogeschool de topspecialisten in de markt geselecteerd hebben. Deze hebben we vooral geselecteerd op visie en mindset: innovatief en ambitieus. In plaats van de adviseurs de vraag te stellen wat zij kunnen leveren tegen welke prijs, draaiden we het proces om. We vertelden hen hoeveel budget er beschikbaar is voor de specifieke dienstverlening en wat er minimaal moet gebeuren. Daardoor kun je echt selecteren op kwaliteit’, vertelt Willem. ‘Met het integrale ontwerpteam is vervolgens het plan ontworpen en zijn de prestaties op het vlak van duurzaamheid, gezondheid, energieprestatie, klimaatadaptatie, circulariteit en groen verder geconcretiseerd. Omdat het realiseren van een zeer duurzame en gezonde leefomgeving zo’n belangrijke rol speelt in het project is gekozen om de WELL-systematiek toe te passen, waarvoor een certificering wordt aangevraagd. Vanwege de grote hoeveelheid groen op, aan en in het gebouw is ook hier een specialist voor aangetrokken om het ontwerp te maken, zodat dit niet alleen mooi is bij ingebruikname, maar ook mooi blijft tijdens de gebruiksfase’.
De volgende stap in het bouwproces is natuurlijk de uitvoering. De bouwkundig aannemer en de installateur zijn middels een Europese aanbesteding geselecteerd, uiteraard ook op een innovatieve wijze. Partijen zijn uitgedaagd om het project nog verder te verbeteren middels een kansendossier, waarbij dit meerwaarde op moest leveren op het vlak van gezondheid, circulariteit en duurzaamheid. Als partijen erin slaagden om onder het plafondbedrag in te schrijven, ontstond voor hen financiële ruimte om alternatieven voor te stellen. Ondanks dat er al een zeer goed uitgewerkt ontwerp lag, zijn hier toch nog heel nuttige alternatieven uit voortgekomen, die tijdens de bouwfase als wijzigingen worden geïntegreerd. Een prachtig voorbeeld van de kwaliteit blijven verhogen, door de juiste vragen te stellen in het inkoopproces.
Willem zegt: ‘Dit hele proces is een voorbeeld dat echte samenwerking een voorwaarde is om ambitieuze en innovatieve resultaten te behalen. Er is namelijk geen enkele partij die alle informatie in huis heeft; je hebt elkaar nodig.’
Zoals je leest, vraagt een integraal duurzaam gebouw om een andere aanpak dan een regulier gebouw. Het proces is transparanter en het belang van samenwerking is groter dan ooit. Wat vind jij van deze nieuwe manier van werken? Denk jij dat dit de nieuwe werkwijze wordt in de bouw? Denk met ons mee en laat je mening horen!
Wil je meer weten over HEVO en/of over Aeres Hogeschool? Klik dan hier !
Foto: Hevo B.V.
BLOG: Gezonde gebouwen zijn een win-win propositie voor alle stakeholders
by Eva Starmans, C2C ExpoLAB
In het Healthy Building Netwerk proberen we zoveel mogelijk gebruik te maken van bestaande kennis. Zo heeft Joseph G. Allen van Harvard diverse boeken en publicaties geschreven over gezonde gebouwen. Zijn laatste boek wat recent is uitgebracht heet “Healthy Buildings – How indoor spaces drive performance and productivity”.
In de inleiding wordt voor diverse doelgroepen de meerwaarde van gezonde gebouwen uitgelicht. Voor iedere stakeholder zit een meerwaarde in gezonde gebouwen. Wij delen graag deze met jullie.
Business leaders
Er is een competitie gaand om talentvolle werknemers aan te trekken. Heb je er wel eens aan gedacht om je gebouw als middel in deze competitie in te zetten? En daarnaast om je gebouw in te zetten om je talenten optimaal te laten werken?
“Are you using your building as a Human Resources tool?
Werknemers
Gebouwen hebben een grote invloed op je gezondheid, zo ook het gebouw waar je werkt. Wat doet je werkgever, gebouw manager om dit gebouw zo gezond mogelijk te houden?
“Are you interviewing your building?”
Investeerde en ontwikkelaars
Afgelopen jaren heeft de “groene gebouwen beweging” ervoor gezorgd dat we besparen op energie, afval en water (1% van de uitgaves van gebouweigenaren). Deze beweging maakt plaats voor de “gezonde gebouwen beweging” met een goede reden. Want we bouwen niet om energie te besparen, we bouwen voor de mensen.
“Is your investment future-proofed for the coming healthy buildings movement?”
Voor iedereen op deze planeet
Gebouwen hebben invloed op onze gezondheid door hun intieme relatie met het energiesysteem en het veranderende klimaat. Gebouwen consumeren 40% van de energievraag, die nu nog grotendeels komt uit fossiele bronnen.
“Does your building come with a public health benefit?”
Ben jij een stakeholder die zich niet onderdeel voelt van bovenstaande groepen? Laat het ons weten!
Bron: Allen, J.G. & Macomber J.D. (2020). Healthy buildings: How indoor spaces drive performance en productivity. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press
Foto: yanalya via Freepik
Online seminar geeft inzicht in de certificeringsstandaard WELL
Viersen, 12 november 2020
Vanwege de vele vragen die we krijgen over de WELL-certificering hebben we op 2 en 3 november twee live seminars georganiseerd. In totaal woonden 45 geïnteresseerden de evenementen bij, die zowel in het Duits als in het Nederlands werden gehouden, wat opnieuw het succes van het Healthy Building Network onderstreept.
Inhoudelijk worden we vaak geconfronteerd met de vraag hoe een gezond gebouw meetbaar kan worden gemaakt en welke richtlijnen in acht moeten worden genomen bij het bouwen of renoveren op een gezonde manier. Als eerste en tot nu toe enige certificeringssysteem dat zich richt op de gezondheid en het welzijn van de gebruikers van het gebouw, hebben we besloten om de WELL-standaard nader te bekijken.
Onze spreker Han Vrijmoed, bouwbioloog en gecertificeerd WELL-consultant, runt samen met Milou Knippen de WELL-fabriek in Renkum. Met de WELL-fabriek ondersteunen zij bedrijven bij het inrichten van gezonde werkomgevingen met behulp van het certificeringssysteem.
In het begin gaf Han Vrijmoed met zijn presentatie een inleiding op het systeem. Daarna volgde een korte video over Groothuis BV, die door de WELL-fabriek werd ondersteund op weg naar de WELL-certificering. In het korte praktijkrapport vertellen de medewerkers over hun ervaringen tot nu toe. Daarna kregen de deelnemers de gelegenheid om vragen te stellen en van gedachten te wisselen.
We hebben de presentatie, de korte video en een overzicht van de gestelde vragen en de bijbehorende antwoorden hier voor u gebundeld.
Presentatie_Met de WELL standard naar een gezonde werkomgeving
Vragen en antwoorden vanaf 02.11.2020 (Nederlands)
Vragen en antwoorden vanaf 03.11.2020 (Duitsland)
Foto: Anastasia Araktsidou
Innovatievoucher voor de ontwikkeling van een briefplaat van gezonde materialen.
Venlo, 5 november 2020
AMI gaat binnen het voucherprogramma van het Healthy Building Network een briefplaat ontwikkelen die voldoet aan de Cradle to Cradle certificering. De briefplaat is tot op heden de zwakste schakel in de deur. AMI wil dit inzichtelijk maken om zodoende tocht en energieverlies vanuit de briefplaatopening te voorkomen
Duurzaam bouwbeslag
AMI heeft de ambitie om een synoniem te worden voor duurzaam bouwbeslag. Zij zijn de eerste bouwbeslagfabrikant ter wereld die Cradle to Cradle Silver gecertificeerde producten aanbiedt. Deze ambitie is onderdeel van de bredere Cradle to Cradle visie van AMI, waarbij gestreefd wordt naar producten met een positieve toegevoegde waarde met betrekking tot de woonomgeving van de gebruiker.
Gezonde, circulaire briefplaat
Deze visie van AMI staat aan de basis van de ontwikkeling van een briefplaat welke voldoet aan de toenemende eisen ter verbetering van het binnenklimaat van woningen en Cradle to Cradle. De briefplaat laat tocht en vocht binnen en beïnvloed te temperatuur, wat nadelige effecten heeft op het binnenklimaat. Dit resulteert in tocht en energieverlies. De nieuwe EP AMI briefplaat zal dit voorkomen. Een onafhankelijk onderzoeksbureau zal een vergelijking op het gebied van tocht- en vochtwering maken tussen bestaande briefplaten en de EP AMI briefplaat. Daarnaast zal de EP AMI briefplaat bestaan uit getoetste gezonde (niet toxische) materialen. De combinatie van deze gezonde materialen en een optimale tocht- en vochtwering zorgt voor een stabieler binnenklimaat.
Het ontwerp van de gezonde briefplaat.
Circulaire oppervlaktebehandeling
Het proces van de oppervlaktebehandelingen van het aluminium bouwproces zal verbeterd moeten worden. AMI gaat samen met haar toeleveranciers dit proces analyseren en een optimalisatieproject opzetten. Het doel is om positieve impact te hebben op zowel de gebruikers van het product, als de productiemedewerkers én de verwerkers. Er zal gaandeweg dit traject een oppervlaktebehandeling ontwikkeld worden waarin geen schadelijke chemicaliën voor mens, milieu en het recyclingproces worden toegepast. Door deze innovatie zal de recycling van aluminium verbeteren én een stap gezet worden richting circulaire oppervlaktebehandelingen.
Stadskantoor Venlo: Een virtuele rondleiding
Venlo, 23 oktober 2020
Het nieuwe stadhuis van Venlo, het Stadskantoor Venlo, wordt beschouwd als een pilotproject in onze regio voor gezond en duurzaam bouwen en was de aanleiding voor het project Healthy Building Network. Hoewel veel mensen bekend zijn met het gebouw, is niet iedereen zich bewust van de bijzondere kenmerken ervan en wat het gebouw anders maakt dan conventionele gebouwen. Dat willen we graag veranderen!
Op dit moment is het niet mogelijk om het Stadskantoor Venlo te bezoeken, maar dat mag ons er niet van weerhouden om dit gezonde gebouw dichter bij u te brengen. Onze collega’s Bas van de Westerlo & Michel Weijers nemen u mee op een virtuele tour en leggen u de bijzonderheden van dit gebouw uit.
Kijk zelf maar!
CO2 waardes van belang…. Op kantoor, maar ook thuis!
by Eva Starmanns, C2C ExpoLAB
Eén van de bekendere (broeikas)gassen, CO2, we zijn er vast allemaal wel mee bekend. CO2 heeft een invloed op ons binnenklimaat, waar we ons met het Healthy Building Network mee bezig houden. Aan mij, Eva Starmans, de vraag, om over mijn ervaringen met een CO2 meter binnenshuis (op kantoor en thuis) te delen met het Healthy Building Network. En dat doe ik natuurlijk graag!
Ik moet eerlijk bekennen dat ik hier zelf tijdens mijn studie Bouwkunde nooit mee bezig ben geweest. Wat ik me wel herinner is dat ik standaard hoofdpijn had en dat ik “op” was nadat ik een dagdeel met het atelier in een afgesloten ruimte zat in een net gerenoveerd gebouw. Ik moest dan echt even naar buiten gaan om te “herstellen”. Ik had dit toen nooit gelinkt aan het binnenklimaat. Totdat ik na mijn studie aan de slag ging bij C2C ExpoLAB en waar we o.a. een CO2-meter tot onze beschikking hebben. Destijds zaten we in een zeer modern kantoorgebouw met weinig te openen ramen en klaarblijkelijk geen optimale installaties. Onze CO2 meter ging regelmatig af als we afspraken hadden. Deze ging af omdat er CO2 waardes van boven de 1500ppm werden gemeten. Voor de leken onder ons, de CO2 waarde in de buitenlucht is net wat boven de 400ppm, tenzij je in een gebied woont met veel uitstoot bijvoorbeeld door industrie. Wij zaten hier vaak ver boven en omdat we in het kantoor geen mogelijkheden hadden voor spuiventilatie of extra ventilatie, kregen we deze waardes ook niet eenvoudig omlaag.
Ik begon steeds vaker te merken dat wanneer ik hoofdpijn kreeg en me slechter kon concentreren, de CO2 waarde veel te hoog was. Dit komt ook terug in diverse wetenschappelijke onderzoeken, zoals bijvoorbeeld dit online toegankelijk onderzoek over de invloed van CO2 op diverse soorten van productiviteit.
We zijn daarna verhuisd naar een andere locatie. In onze huidige locatie bleef de CO2 een stuk lager. Ook met grote groepen, bleven deze en ook andere waardes veel beter. Mijn hoofdpijnklachten die voorheen tijdens werktijd kwamen opzetten verdwenen, maar ook collega’s hadden minder last van sick building gerelateerde klachten.
Dat zorgde voor een groeiende bewustwording en interesse in het binnenklimaat. Maar naast dat je ongeveer 8 uur per dag op kantoor bent, spendeer je nog meer van je tijd thuis. Ik was erg benieuwd hoe het thuis eigenlijk zat met het binnenklimaat. Daarom werd er thuis een uhoo aangeschaft (binnenklimaat-meter die verschillende factoren meet, sinds kort ook de virus-index).
Wanneer we met ons gezin thuis zijn (2 volwassenen & 2 kinderen) merkten we dat de CO2 waardes richting de 1000ppm gingen. Vaak rond ontbijt en avondeten zien we pieken. Het is grappig dat je aan de grafieken precies terug kan zien wat je hebt gedaan, samen binnen eten, even naar buiten, knutselen, poetsen, twee versus één thuiswerkend persoon…. Ik had al een ruime periode van de dag de ramen open, maar omdat de ventilatie (alleen in badkamer en keuken…..) niet voldoende is voor deze CO2 pieken, hebben we nu altijd zoveel mogelijk ramen open. Ik ben erg benieuwd hoe dit tijdens de winterperiode gaat bevallen.
Zo kwam ik erachter dat onze kat ook een aanzienlijke bijdrage levert aan de CO2 waarden. Wanneer ze dicht bij de meter slaapt komen er regelmatig erg hoge waardes (denk zelfs aan 2000ppm). Zo bleek dat er al diverse onderzoeken zijn dat honden en katten van alle huisdieren de grootste CO2 uitstoot hebben, zie onder andere deze website. De meter heb ik verplaatst door het gehele huis, om te zien welke kamers binnenlucht problemen ervaarde.
Eerder schreef ik ook al over het onderzoek van TNO, waaruit onder andere bleek dat CO2 waardes in de slaapkamer van nieuwbouwwoningen erg hoog (3500ppm) kan worden. Gelukkig hebben we hier momenteel geen last van, want boven staat bijna altijd alles open.
Maar als buiten de CO2 waarde net boven de 400ppm is, waarom accepteren we dan eigenlijk waardes die meer dan het dubbele zijn? Omdat we drie- viervoudige waardes gewend zijn en de dubbele waardes al content zijn? Ik vraag me dat vaker af wanneer men bijvoorbeeld streeft naar CO2 waardes onder de 1200ppm, maar waarom streven we niet naar merendeel van de tijd onder de 800-600ppm? Ik hoor al enkele mensen zeggen “omdat dat heel veel kosten met zich meebrengt voor installaties of ontwerpoplossingen”. Maar we bouwen toch om optimaal te presteren en prettig te leven? We bouwen toch niet om de kosten aan de voorkant laag te houden om vervolgens achteraf installaties te moeten toevoegen en/of slecht te presteren (en uiteindelijk veel meer kosten kwijt te zijn)? Daarbij kan een nieuwe mindset met andere ontwerpprincipes gebaseerd op de natuur ook zorgen voor natuurlijke ventilatie en hoeven we hiervoor niet helemaal afhankelijk te zijn van installaties. Neem bijvoorbeeld stadskantoor Venlo als voorbeeld. Daar wordt de ventilatie grotendeels geregeld door natuurlijke ontwerpprincipes.
Daarbij zijn er voldoende (kantoor)gebouwen die aantonen dat waardes tussen de 400-700ppm prima te doen zijn. En met een beetje bewustwording thuis en ramen openzetten houden we het ook onder de 750, maar over het algemeen rond de 500ppm. Bij stadskantoor Venlo blijven we met grote groepen in 1 ruimte zelfs rond de 400-430ppm!
Hopelijk ligt de clue in bewustwording. Voor werkgevers ligt er een financiële prikkel om de CO2 laag te houden zodat de productiviteit optimaal blijft. Voor scholen is er een prikkel om medewerkers en leerlingen optimaal te laten ontwikkelen. En wie wil er thuis nu geen prettige gezonde leefomgeving? Hopelijk gaan we hier steeds meer om vragen. Je verblijft tenslotte 90% van de tijd binnen.
Fotos: Eva Starmans
Twee nieuwe vouchers uitgereikt!
Venlo, 13 oktober 2020
Maandag 12 oktober heeft Michel Weijers vanuit het Healthy Building Network twee vouchers uitgereikt aan Jan Houwen van Volantis Consultants. Zij gaan aan de slag met twee onderzoeken, die voornamelijk gericht zijn op het verbeteren van het binnenklimaat. Hieronder vindt u meer informatie over de twee vouchers.
Circulaire & gezonde installaties
Installaties die ervoor zorgen dat er een gezond binnenklimaat in gebouwen ontstaat, worden steeds belangrijker. De materialen die hiervoor gebruikt kunnen worden, hebben een steeds zwaarder aandeel op de ecologische impact van een gebouw. Het is belangrijk dat gezonde technologische materialen gebruikt worden die in theorie ook eindeloos hergebruikt kunnen worden.
Met de industrialisatie in de bouw, de beoogde energietransitie en de komst van meer installatie systemen wordt het steeds belangrijker maar ook lastiger om deze op een deugdelijke wijze te combineren en een gezond binnenklimaat te realiseren. Hedendaagse installaties zijn helaas nog vaak niet geschikt tot hergebruik, en ook niet uitgelegd voor de maximalisatie van een gezond binnenmilieu.
De doelstelling is om op basis van onderzoek een gezondheid bevorderend circulaire installatietechnisch PVE te ontwikkelen dat alle aandachtspunten op het gebied van materialen, hergebruik, gezondheidsaspecten etc. inzichtelijk maakt en de basis kan zijn voor het verder ontwikkelen van installaties die de gezondheid in gebouwen bevorderen.
Hoogwaardige ventilatie gebaseerd op natuurlijke principes
De energietransitie heeft zich de afgelopen decennia sterk gericht op gesloten en gecontroleerde omgevingen die geconditioneerd wordt door mechanische systemen. Dit heeft vervolgens niet altijd de kwaliteitsverbetering gebracht waarop gehoopt werd en blijkt kwetsbaar indien deze niet goed ingeregeld of gebruikt wordt.
Volantis adviseert in de ontwikkeling van de Spirare Campus. De doelstelling is een bijzonder gezonde leeromgeving voor bijzondere jongeren. Volantis wil daarom onderzoek doen naar de mogelijkheid om op basis van natuurkundige principes luchtverplaatsing te realiseren die hoogwaardige luchtkwaliteit en voldoende regelbaarheid garandeert. Doel is hiermee de gezondheid c.q. luchtkwaliteit in de klaslokalen te verhogen. Simpel gezegd: met low-tech systemen een kwaliteitsslag maken naar meer hoogwaardige ventilatie voor scholen.
Heeft u ook interesse in een voucher? Klik dan hier voor meer informatie.
Foto: Tom Cremers